حتما اصطلاح کف پای صاف را شنیدهاید. مشکلی که برای فرد دردسرساز است ولی برخی هم به خاطر آن از سربازی یا رزم معاف میشوند. فاصله بین بخش داخلی کف پا با زمین، قوس کف پا است. در هنگام راه رفتن این ساختمان قوسی شکل منجر به پخش نیروی وزن بدن در کل سطح پا میشود.
بعلاوه این قوس در نحوه راه رفتن نقش اساسی ایفا میکند. این قوس باید هم محکم باشد تا بتواند وزن بدن را تحمل کند و هم انعطافپذیر باشد تا بتواند خود را با سطوح مختلف وفق دهد. کاهش ارتفاع این قوس را صافی کف پا میگویند که به دنبال آن کف پا در تماس با زمین قرار میگیرد. صافی کف پا شایعترین ناهنجاری پا است.
● عوارض
صافی کف پا میتواند منجر به بروز عوارض زیادی از قبیل پا درد، درد زانو ، التهاب زردپی آشیل و نیام کف پایی، انحراف بیش از حد پاشنه از خط مرکزی، چکشی شدن بند اول انگشتان، پینه، میخچه، درد ساق، درد مچ و دردهای شدید پاشنه شود.
همچنین از آنجایی که صافی کف پا روی نحوه قرارگیری سایر استخوانهای بدن نیز اثر میگذارد میتواند منجر به بروز درد در مچ پا، درد زانوها ، لگن، خستگی و کمردرد شود.
● مادرزادی و اکتسابی
همه کسانی که کف پای صافی دارند به طور مادرزادی این مشکل را نداشتند. در حقیقت صافی کف پا دو نوع مادرزادی و اکتسابی دارد. در نوع مادرزادی کودک با صافی پا به دنیا میآید یا هنگام تولد برای آن مستعد است. این نوع صافی کف پا بدون علامت است. نوع اکتسابی با مرور زمان ایجاد میشود و به عوامل مختلفی چون نوع کفش کودک، وضعیت نشستن و خوابیدن او، جبران ناهنجاریهای موجود در ساق و بالاتر و گاهی پارگی رباطها و تاندونهای پا بستگی دارد.
● تشخیص
با انجام یک تست ساده میتوان به وضعیت قوس پای خود پی برد. کافی است کف پای خود را خیس کنید و به ردپای خود روی زمین نگاه کنید. اگر عرض خطی که بخش جلوی پا را به پاشنه اتصال میدهد در وسط پا با جلوی پا برابر باشد کف پا صاف است. اگر قوس پا نرمال باشد، عرض خط در وسط یا تقریبا نصف بخش جلویی است. اگر هم ارتفاع قوس زیاد باشد، فقط یک خط باریک بخش جلویی پا را به پاشنه اتصال میدهد. تصویر هر دو پای فرد باید برابر و یکسان باشد.
● درمان صافی کف پا و درد زانو
صاف به نظر رسیدن پای کودک توجه بسیاری از والدین را جلب میکند. در بیشتر این موارد کف پا طبیعی است. آنچه که باعث صاف به نظر رسیدن کف پا میشود این است که به طور طبیعی یک بالشتک چربی در کف پای نوزادان وجود دارد که باعث میشود پا صاف به نظر برسد. به همین دلیل بعضی از متخصصان معتقدند که کف پای صاف تا سن بلوغ طبیعی است. به هر صورت اگر مشکل در کودک تشخیص داده شود درمان صافی کف پا و درد زانو با انواع کفی، کفش یا بریس آغاز میشود.
در نوع اکتسابی صافی کف پا بهترین راه اصلاح صافی کف پا ، پیشگیری است. برای این کار باید کفش کودک ساخت مناسبی داشته باشد و اندازه او باشد، اما اگر مشکل به وجود آمده باشد درمان براساس عاملی که مشکلساز شده است، صورت میگیرد. به عنوان مثال اگر علت، سفتی تاندون آشیل باشد، برای بیمار ترکیبی از تمرینات کششی و فیزیوتراپی تجویز میشود. در برخی مشکلات رباطها درمان شامل استراحت، بیحرکتی و داروهای ضدالتهابی است. برخی موارد نیز ورزشهای خاصی مانند راه رفتن روی پنجههای پا توصیه میشود. در هر صورت در این موارد حتما نیاز به مراجعه به پزشک و تشخیص علت اصلی صافی کف پا و درد زانو است.