آرتريت روماتوئيد يك بيماری سيستميك خود ايمنی است.((سيستميك))يعنی اين كه تمام دستگاهای بدن را درگير می كند و مثلا بر خلاف سينوزيت كه فقط عفونت سينوس هاست و اثری بر ريه ها يا دستگاه عصی يا قلب ندارد، آرتريت روماتوئيد بيماری است كه سيستمهای مختلف بدن را می تواند درگير كند: اما البته تظاهر غالب آن التهاب مفاصل است:و ((خود ايمنی))همانطور كه از اسمش پيداست.يعنی بيماری كه ناشی از فعاليت سيستم ايمنی بدن ما عليه خود ماست. بيماريهای خود ايمنی،بيماريهايی هستند كه در آنها سيستم دفاعی بدن عليه خود ما فعال می شود و به همين خاطر درمان اين بيماريها چندان آسان نيست. آرتريت روماتوئيد شايع ترين بيماريهای خود ايمنی است ودر كشورهای غربی و آفريقايی شيوع آن به 1% جمعيت عمومی هم مي رسد خوشبختانه اين بيماری در جمعيت آسيای شيوع كمتری دارد مثل همه بيماريهای خود ايمنی، شيوع اين بيماری هم در زنان بيشتر از مردان است و كتب پزشكی می نويسند كه نسبت مبتلايان زن به مرد، 3 به 1 است. شايع ترين سن شيوع اين بيماری هم از 20 تا 50 سالگی است. اولين علايم اين بيماری، همان علايم التهاب مفصلی است. مفصلهای مختلف دست و پا و حتی مفاصل مهره های گردنی، شانه، آرنج، لگن و زانو می توانند درگير شوند. نكته اي كه تقريبا در همه بيماران مبتلا ديده می شود قرينه بودن درگيری مفصلی است. يعنی مفاصل دو طرف مبتلا می شوند:زانوهای هر دو طرف انگشتان هر دو دست و..
مفصلهای ملتهب، گرم، متورم و دردناك هستند مخصوصا كه بيمار صبحها از خواب بلند می شود تا چند ساعتی، مفاصل خشك هستند و حركت دادن آنها براي بيمار ناراحت كننده است. صبح بدترين زمان روز برای بيماران است و شكايت بيماران عموما با فعاليت در طول روز كمتر می شود.
علائم آرتريت روماتوئيد
علائم مفصلی آرتریت روماتوئید
شروع آهسته يا ناگهانی دارد و با علائم درد، تورم، گرمي، درد در هنگام حرکت و محدوديت حرکت مفصل و درد به هنگام لمس و خشکی صبحگاهي در مفصل مبتلا بروز میکند. معمولا مفاصل محيطی را با توزيعی متقارن در گير میکند. و التهاب به مرور زمان باعث تخريب غضروف مفصلی و ساييدگی استخوان و بدنبال آن تغيير شکل مفصل میشود. البته سير آن میتواند کاملا متغير باشد و ممکن است فقط يک بيماری خفيف و درگيری تعداد اندکی از مفاصل و يا يک التهاب پيشرونده شديد وجود داشته باشد. بيشتر مفاصل بين بندی انگشتان و مفاصل کف دست، مچ دست، آرنج، پا، و مچ پا درگير مي‌شوند. گاهی اوقات مهره‌های گردنی نيز درگير می شوند.
علائم خارج مفصلي آرتریت روماتوئید
بيماران ممکن است دچار علائم سيستميک مانند تب، ضعف، خستگی زودرس، بی اشتهايی و کاهش وزن داشته باشند. گاهی برآمدگی های زير پوست به نام ندول يا گرههای روماتوئيد ديده میشود. و گاهی درگيری عروق و اعصاب پوست و يا ساير اعضاء بدن مثل کليه ، ريه، طحال، کبد، بيضه‌ها و غيره و درگيری چشمی و خونی وجود دارد.
علل آرتریت روماتوئید
علل بيماری ناشناخته است، ولی اين بيماری احتمالاً منشاِء خودايمنی دارد. سابقه خانوادگی آرتريت روماتوئيد يا ساير بيماريهای خودايمن، عوامل ژنتيک، مثل نقص در دستگاه خودايمنی، جنس مونث در سنين 50-20 سالگی، و استرس (استرس عاطفی مي‌تواند باعث شعله‌ور شدن بيماری شود) از عوامل افزايش دهنده خطر بروز بيماري می باشند. هيچ روش خاصي برای پيشگيری وجود ندارد.
عوارض احتمالی آرتریت روماتوئید
* تغيير شکل مفصل به طور دايمی و از کارافتادگی بيمار
* کم خونی متوسط
* استئوپروز(پوکی استخوان)
* داروهای مورد استفاده در درمان می توانند عوارضی به همراه داشته باشند، مثل مشکلات در معده، و مشکلات ناشی از استفاده طولانی مدت از استروئيد.
تشخيص آرتریت روماتوئید
* آزمايش خون، از جمله بررسی وضعيت خود ايمنی
* عکس برداری از مفاصل. البته تغييرات مفصل ممکن است تا مراحل انتهايی بيماری نيز خود را در عکس مفصل نشان ندهند.
منبع:خاکستری روشن,پارسی طب
