رباط صلیبی قدامی بخش مهمی برای راه رفتن است. پارگی رباط صلیبی قدامی در زانو میتواند بدون بروز هیچ مشکلی بوده و بیمار سال ها با آن زندگی کند و حتی از وجود آن اطلاع نداشته باشد. از طرف دیگر همین آسیب میتواند موجب بروز مشکلاتی برای بیمار شود که مهمترین آنها احساس ناپایداری و لقی و بی ثباتی مفصل زانو یا به عبارتی خالی کردن زانو  است. زانو ممکن است هر چند وقت یکبار پیچ خورده و متورم و دردناک شود.در این مقاله به بحث علل و علایم پارگی رباط صلیبی زانو و درمان آن می پردازیم.

علل و عوامل پارگی رباط صلیبی قدامی زانو

یکی از علل کشیدگی و پارگی رباط صلیبی زانو می تواند در حد متوسط  پارگی های کوچک تا جراحت شدید که رباط کاملا پاره می شود باشد. رباط از طریق راه های گوناگونی پاره می شود. شایع ترین راه هنگامی است که زانو بسیار زیاد به سمت عقب خم و هنگامی که بیش از جد به سمت کناره ها خم می شود. علت پارگی رباط صلیبی قدامی معمولا ناشی از تاثیر گرفتن مستقیم زانو از جلوی ران می باشد، یعنی  زمانی که ران در وضعیت ثابت است. پارگی رباط زانو بیشتر اوقات با ورزش هایی که فشار زیاد وارد می کند یا زمانی که زانو باید تغییرات زیادی در حرکت خود دهد مرتبط است.این نوع مصدومیت ها در اسکی آلپاین شایع است، تجقیقات نشان می دهد که زنان بیشتر از مردان دچار پارگی رباط صلیبی زانو می شوند. در واقع احتمال مصدومیت  زنان ۵ بار بیشتر از مردان است.  بروز علل پارگی رباط صلیبی در افراد بالای ۴۰ سال نیز شایع است.

علائم پارگی رباط صلیبی قدامی زانو

از علائم پارگی رباط صلیبی قدامی زانو، شنیدن صدای تق بعد از فشار وارده ، باد کردن زانو بعد از چند ساعت، احساس زانو درد شدید در هنگام خم کردن زانومی باشد، یا اینکه زانو در هنگام حرکت پیچ خورده یا قفل می شود یا هنگامی که ایستاده اید زانو به اصطلاح خالی می کند. در صورت مشاهده علایم پارگی رباط صلیبی هر چه سریع تر برای درمان اقدام کنید.

تشخیص

پزشک میزان آسیب دیدگی را با بررسی ناپایداری زانو، علائم پارگی رباط صلیبی زانو و مقایسه وضعیت زانوی سالم و آسیب دیده ارزیابی می‌کند. زانو هنگام خم کردن در اثر آسیب دیدگی رباط صلیبی خلفی رو به عقب آویزان می‌شود و زمانی که زانو با زاویه بیشتر از ۹۰ درجه خم می‌شود، زانوی آسیب دیده بیشتر به عقب می‌لغزد. در تصاویر پرتونگاری (اشعه ایکس) در واقع خود رباط صلیبی زانو  دیده نمی‌شود، اما اگر رباط قطعه استخوانی را در زمان صدمه دیدن جدا کرده باشد، آسیب دیدگی مشخص می‌شود. این نوع صدمه را “شکستگی کنده شده” استخوان می‌گویند.

درمان پارگی رباط صلیبی قدامی زانو

برای درمان پارگی رباط‌ صلیبی زانو به ندرت به جراحی نیاز است. برخی از روش‌های درمان کشیدگی رباط صلیبی زانودر کنار توانبخشی، به بیمار این امکان را می‌دهد تا بتواند به سطح فعالیت قبلی خود برسد با این حال وقتی پارگی رباط صلیبی پا علامت دار شده و به درمان طبی جواب نمیدهد نیاز به عمل جراحی خواهد داشت. در این وضعیت مسلما مهمترین عوارضی که در صورت عدم درمان پارگی رباط صلیبی قدامی زانو برای بیمار خواهد ماند همین عدم پایداری و پیچ خوردن مکرر و بدنبال آن تورم و درد است. در این حال هر بار که زانو پیچ میخورد ممکن است به مینیسک آسیب برسد. همین پیچ خوردگی های مکرر میتواند موجب آسیب به غضروف مفصلی شده و در بلند مدت زمینه ساز بروز آرتروز و ساییدگی مفصلی شود.

عمل جراحی رباط صلیبی زانو و  رباط صلیبی قدامی زانو که توسط جراح زانو، معمولا به روش آرتروسکوپی انجام میشود و مانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است با عوارض احتمالی همراه باشد. گرچه احتمال بروز این عوارض کم بوده و جراحی در صورتیکه به درستی انجام شود در حدود 90 درصد موارد موفقیت آمیز است ولی در صورت بروز میتواند مشکلاتی را برای بیمار ایجاد کند. مهمترین این عوارض عفونت در محل جراحی و یا لخته شدن خون در وریدهای عمقی ساق است. مسلما در صورتیکه تکنیک مناسبی در حین جراحی پارگی رباط صلیبی قدامی زانو استفاده نشود ممکن است عوارض متعددی ایجاد شود.

همچنین محدودیت حرکتی مفصل زانو میتواند به علت مشکلات تکنیکی در حین جراحی پارگی و کشیدگی رباط صلیبی قدامی و یا به علت عدم انجام نرمش های طبی بعد از جراحی ایجاد شود. زانو درد و پارگی رباط صلیبی زانو و باقی ماندن ناپایداری هم میتوانند از دیگر عوارض احتمالی باشند.

مدت زمان عمل جراحی پارگی رباط صلیبی قدامی زانو در حدود یک ساعت است. بعد از جراحی بیمار تا حدود یک هفته از یک بریس زانو برای درمان زانو درد استفاده میکند. پس از آن بریس را خارج کرده و با یک عصا و یا بدون عصا راه میرود. پس از آن نرمش های خاصی را برای بازپروری و توانبخشی زانو انجام میدهد. برگشت بیمار به فعالیت های روزمره و ورزشی بتدریج است ولی میتوان گفت ایشان میتواند پس از حدودا سه ماه به فعالیت ورزشی که قبلا انجام میداده است بازگردد.

درمان آسیب دیدگی رباط زانو با جراحی

در موارد شدید پارگی رباط صلیبی ممکن است بیمار به جراحی برای اتصال رباط ها به استخوان ها درصورتیکه ازجای خود جداشده باشد یا اتصال به رباط های دیگر در صورتیکه از ناحیه وسط دچارپارگی شده باشد، نیاز داشته باشد. متاسفانه آسیب دیدگی رباط های صلیبی قدامی و رباط های صلیبی خلفی ترمیم نمی شود. زمانیکه این رباط ها به صورت کامل پاره شود ویابیش ازحد کشیده شود آسیب دیدگی آن غیرقابل جبران است تنها موردی که می توان برای درمان این آسیب دیدگی ها انجام شود بازسازی است.