علائم يك دندان پوسيده
در مراحل اوليه پوسيدگي يعني هنگامي كه پوسيدگي محدود به ميناي دندان است معمولا درد وجود ندارد و دندان نسبت به محرك‌هايي مثل سرما، گرما و شيريني حساس نيست اما اغلب به‌دنبال ورود پوسيدگي به عاج دندان حساسيت نسبت به محرك‌هايي كه ذكرشان رفت آغاز مي‌شود و بيمار درجات مختلفي از درد را تجربه مي‌كند كه به‌شدت پوسيدگي بستگي دارد البته امكان دارد به‌رغم وجود يك پوسيدگي عميق، دندان هيچ‌گونه علائمي نداشته باشد اما اگر قرارباشد يك دندان پوسيده دچار درد و حساسيت شود اغلب شدت اين علائم با شدت پوسيدگي مرتبط است.
معمولا دنداني كه پوسيدگي عاجي داشته و نسبت به محرك‌ها به‌خصوص سرما حساس است درصورت مجاورت با چنين محركي دچار دردي تيز و شديد مي‌شود كه با حذف تحريك(مثلا قورت‌دادن آب سرد) در مدت زماني كمتر از15 ثانيه برطرف مي‌شود و معمولا مي‌توان دندان دردناك را مشخص كرد. چنين دردهايي هشداري كاملا جدي هستند و بيمار بايد به‌سرعت نسبت به درمان دندان مورد نظر اقدام كند و گرنه پوسيدگي پيشرفت كرده و پالپ دندان (بافت نرم مركز دندان كه حاوي عروق و اعصاب است)درگير مي‌شود. تا قبل از رسيدن به چنين مرحله‌اي دندان اغلب با درمان‌هاي ساده دندان‌پزشكي ترميمي، قابل درمان است.
پرکردن دندان
فرآیند پوسیدگی با خارج کردن بخش پوسیده دندان و پرکردن دندان متوقف می شود. در مواقعی که پوسیدگی وسیع باشد، به طور موقت دندان پر می شود تا حساسیت دندان نسبت به درمان مشاهده شود.اگر بعد از چند روز علائم نامطلوبی وجود نداشت، ترمیم موقت برداشته شده و ترمیم دائمی جایگزین می شود.
نوع ماده ای که برای پر کردن استفاده می شود؛ به محل و نوع دندان بستگی دارد. دندان های آسیای بزرگ بیشترین عمل را انجام می دهند و فشار زیادی را در جویدن متحمل می شوند بنابراین نسبت به دندان های جلویی به ماده با دوام تری نیاز دارند. مواد پرکننده برای دندان های جلویی باید به رنگ دندان باشد.
انتخاب ماده همرنگ یا غیرهمرنگ بر عهده پزشک است یا بیمار؟
هر دو. گاهی دندان پزشک به بیمار می گوید پر کردن دندان با هر ۲ ماده قابل انجام است و انتخاب را بر عهده او می گذارد ولی در برخی شرایط به بیمار توصیه می کنیم یکی از این ۲ ماده برای پر کردن بهتر از دیگری است که نهایتا باز هم انتخاب با خود بیمار است. اما گاهی پیش می آید که بعضی از دندان ها را باید با ماده همرنگ و برخی را باید با ماده غیرهمرنگ پر کرد.
البته باید متذکر شد که برای یک ترمیم موفق کامپوزیت، دندان پزشک باید مهارت کافی برای ارایه یک ترمیم مناسب دارا باشد.
تکنولوژی این مواد مرتبا در حال تغییر است. همچنین موادی که به عنوان چسب در زیر این ترمیم های همرنگ به کار می رود هر ساله تفاوت می کند و کارخانه ها موادی جدید با شرایط جدید می سازند.از سوی دیگر ترمیم کامپوزیت بسیار نسبت به تکنیک حساس است و کوچک ترین خطا حین کار باعث افت شدید در کیفیت ترمیم می شود. توصیه می شود تا دندان پزشکان عزیز اطلاعات کافی و به روز داشته باشند تا بتوانند ترمیمی زیبا و با کیفیت انجام دهند و در غیر این صورت بهتر است از این نوع ترمیم استفاده نشود.
آیا تغییر رنگی در کامپوزیت ها به وجود نمی آید؟
تغییر رنگ کامپوزیت ها در ۲ حالت اتفاق می افتد؛ یکی در سطح، به علت عدم پالیش مناسب؛ به طوری که رنگ در خلل و فرج سطح زبر محبوس و باعث تغییر رنگ می شود و البته با پالیش صحیح هم برطرف می شود. دیگری، به دلیل مشکلاتی از قبیل ضعف های تکنیکی، نوع کامپوزیت مصرفی، مرور زمان یا تغذیه نامناسب. مواد سفیدرنگ در دهان آب جذب می کنند و ممکن است مواد رنگی را هم جذب کنند و به این ترتیب، تغییر رنگ ایجاد می شود. در این صورت، کل کامپوزیت باید عوض شود. پس به بیمارانی که دندان هایی با پرکردگی کامپوزیت دارند، توصیه می شود بعد از درمان، کمتر از مواد رنگی استفاده کنند یا بعد از مصرف این مواد حتما دهانشان را خوب بشویند تا این مواد دوام بیشتری روی دندان هایشان داشته باشند.
