خرخر شایع ترین دردسری است که هنگام خواب وجود دارد. نه تنها اطرافیان بیمار، آزرده می‌شوند بلکه خود او نیز خجالت زده می‌شود. اگر بافت نرم پشت گلو بیش از حد رها باشد، مسیر حلق را می‌بندد. هوای خروجی سعی می‌کند این مانع را کنار بزند. بافت می‌لرزد و صدایی را که ما می‌شنویم تولید می‌کند. با بالا رفتن سن، خرخر شدیدتر می‌شود، چون یکی از دلایل اصلی آن اندازه و شکل بدن است.

افرادی که گردن های کوتاه و پهن دارند، بیشتر از بقیه خرخر می‌کنند، چون ماهیچه های اطراف نای آن‌ها نمی تواند چربی های دور آن را سر جای خود نگهدارد. به عنوان یک قانون سرانگشتی، می‌توان گفت که احتمال خرخر کردن در افرادی که اندازه یقه پیراهن آن‌ها 16.5 یا بیشتر است، خیلی بالاست. دلیل خرخر کردن سایر افراد ممکن است یکی از موارد زیر باشد:

سستی عضلات زبان یا حلق: ماهیچه های شل باعث خرخر کردن می‌شوند.

بزرگی بافت حلق: معمولاً کودکانی که لوزه های متورم دارند، خرخر هم می‌کنند.

انسداد مجاری بینی: افرادی که مجرای بینی شان تنگ است یا انحراف بینی دارند، معمولاً خروپف می‌کنند.

خرخر را می توان به دو دسته خرخر عادتی و خرخر همراه با وقفه تنفسی تقسیم کرد. در خرخر عادتی، فرد فقط خرخر می کند و مشکل دیگری ندارد. در صورتی که خرخر غیر عادتی، با وقفه تنفسی همراه است. معمولا اگر خرخر عادتی طول بکشد و درمان نشود، بعد از مدتی به وقفه تنفسی هنگام خواب منتهی می شود.

بسته به علت خرخر، درمان آن هم متفاوت خواهد بود. طبیعی است برای کسی که دارای اضافه وزن است، کاهش وزن بسیار سودمند خواهد بود. اگر خرخر با وقفه تنفسی همراه نباشد، با اقدامات ساده به میزان زیادی می توان از شدت آن کاست، ولی اگر خرخر شدید باشد و با وقفه تنفسی نیز همراه باشد، معمولا با این مراقبت ها مشکلات برطرف نمی شود و ممکن است نیاز به جراحی باشد.

اقداماتی را که در موارد خرخر خفیف به بیماران توصیه می کنیم به شرح زیر است:

– کاهش وزن اضافی در صورت چاق بودن

– ترک مصرف الکل و سیگار

– اصلاح وضعیت خواب: در حالت طاقباز خرخر تشدید می شود. اگر فردی که خرخر می کند عادت دارد طاق باز بخوابد باید کاری کنیم که حتما به پهلو بخوابد. برای این کار روش هایی وجود دارد، مثلا به پشت پیراهن وی جیبی دوخته و داخل این جیب وسیله ای مثل توپ تنیس قرار دهیم. وقتی بیمار طاقباز بخوابد توپ ناراحتش می کند و در نتیجه به طور ناخودآگاه غلط زده و به پهلو می خوابد.

– استفاده از گشاد کننده سوراخ بینی برای کسانی که علت خرخرشان انسداد بینی است و انسداد بینی آنها به نحوی است که با عمل جراحی قابل اصلاح نیست و یا این که بیمار تمایلی به عمل ندارد. این گشاد کننده وسیله ای است که سوراخ های بینی را از هم باز کرده و باعث خواهد شد انسداد هنگام خواب کمتر شده و مریض راحت تر باشد. این وسایل را می توان از داروخانه ها تهیه نمود.

– استفاده از ماسک برای کسانی که قادر به استفاده از گشادکننده ها نیستند . عملکرد ماسک بدین صورت است که هوا با فشار بیشتری وارد بینی شده و این فشار مسیر داخل بینی را باز می کند. اشکال ماسک این است که ممکن است تحمل آن برای بیمار راحت نباشد.

– جراحی: روش آخر برای درمان خرخر، جراحی است. اگر کسی با اقدامات بالا نتیجه نگرفت، باید جراحی کند. عمل با دو روش ساده و رایوفرکونسی قابل انجام است. نام این عمل فارنگوپالاتواولوپلاستی است. در این عمل لوزه ها برداشته شده و چین قدامی و خلفی لوزه به یکدیگر دوخته می شود. سپس زبان کوچک مقداری کوتاه می شود و نهایتا کام نرم در چند نقطه با استفاده از رادیو فرکونسی یا کوتر تحریک می شود. این کار باعث سفتی و جمع تر شدن کام نرم می شود. معمولا این عمل به میزان زیادی کمک کننده است و مشکل بیمار را تا حد زیادی برطرف خواهد نمود.