دندان دردهایی که به دندان مربوط نیستند
همه دردهایی که در ناحیه فک و صورت ایجاد میشود، مربوط به دندان نیست. گاهی منشاء این دردها، عامل دیگری است؛ مثلا دردهای ناشی از نورالژی عصب ۳ قلو، زونا، میگرن و سینوزیت گاهی با دردهای دندانی اشتباه گرفته میشوند.
از دیگر دلایل مهم درد دندان، سکته قلبی است که درد ناشی از آن، خود را به صورت درد دندان و فک پایین سمت چپ نشان میدهد. به همین دلیل دندان پزشکان توصیه میکنند هر ۶ ماه یا حداکثر سالی یکبار به پزشک مراجعه کنید تا از نظر سلامت دهان و دندان بررسی شوید. با این کار علاوه بر حفظ سلامت دندانها، احتمال اینکه علایم این بیماریها با دردهای دندانی اشتباه گرفته شوند، کاهش مییابد.
انواع دندان درد
مهمترین دلیل دندان درد اکه ز پوسیدگی بوجود میآیند بر سه نوعند.
دردهای تند و زودگذر
دندانی که دارای پوسیدگی عمیقی است ولی هنوز پالپ آن چندان آزرده نشده است “در اصطلاح پوسیدگی به عصب نرسیده است”. جالبست بدانیم که اینگونه پوسیدگیها در حالت عادی هیچگونه دردی بوجود نمیآورند، لیکن با مصرف مواد شیرین یا نوشیدنیهای سرد و یا گرم ، دندان برای لحظهای شدیدا درد میگیرد. (اصطلاحا دندان تیر میکشد). بعبارت دیگر درد فقط بهنگام تماس دندان با مواد ذکر شده بوجود میآید و با نبودن آنها از بین میرود.
دندان دردهای شبانه
پیشرفت بیشتر پوسیدگی و رسیدن آن به پالپ دندان (در اصطلاح پوسیدگی به عصب رسیده است) باعث دردهایی میشود که گاه خودبخود ، گاه بدنبال مصرف مواد ترش و شیرین و گاه بر اثر گرما پدید میآیند. برخلاف نوع قبل درد با حذف عوامل ذکر شده فورا متوقف نشده بلکه تا مدتی باقی میماند. همچنین شدت درد بسیار متغیر است بگونهای که گاه خفیف ، گاه شدید و گاه حالت ضربانی دارد. درد ممکن است بطور مداوم ادامه پیدا کند یا آنکه مدتی ساکت شده، دوباره شروع میشود. در مواردی نیز شبها شدت زیادتری دارد بطوریکه بیمار تا صبح نمیخوابد. قابل توجه است که این گونه دندان دردها با سرما تسکین مییابد.
دندان دردهایی که در اثر عدم درمان در مراحل قبل بوجود میآید
هر گاه در مراحل قبل درمان اساسی صورت نگیرد ممکن است درد برای مدتی ادامه یافته، آنگاه خودبخود متوقف گردد. بطوریکه دندان برای مدتی کاملا بدون درد باشد. اما این بهبودی به منزله پایان ماجرا نیست زیرا میکروبهایی که در مرحله قبل از طریق پوسیدگی وارد پالپ قسمت تاج شدهاند. بتدریج پالپ موجود در ریشه را آلوده میکنند. این میکروبها یا سم آنها در نهایت به انتهای ریشه رسیده، از این طریق وارد استخوان فک شده، در آنجا شروع به تخریب و ایجاد عفونت میکنند. در این حال بعلت التهاب و عفونت بافتهای انتهای ریشه مجدا دنداندرد به وجود می آید. این درد گاه خفیف و گاه بسیار شدید است. در مواردی نیز بیمار احساس می کند دندان دردناک بلندتر از سایر دندانهاست و معمولا کوچکترین ضربه به دندان باعث درد و به هوا پریدن وی میگردد. به این جهت بیمار سعی می نماید به هنگام غذا خوردن از سمتی که دندان دردناک وجود دارد استفاده ننماید. این حالت در اصطلاح عموم به چرکی شدن دندان موسوم است.
پیشگیری
حفظ مناسب سلامت دهان در پیش گیری از شرایط مختلفی که می توانند باعث ایجاد درد دندان شوند (مثل پوسیدگی دندان یا بیماری لثه)، ضروری هستند. شستشوی منظم دندان با خمیر دندان حاوی فلوراید و استفاده از نخ دندان بعد از هر بار غذا خوردن می تواند از ایجاد پلاک و جرم بر روی دندان جلوگیری کرده و به تقویت دندان ها کمک کند. علاوه بر این توصیه می شود با دندان پزشک دو بار در سال برای تمیز کردن حرفه ای دهان ملاقات شود. دندان پزشک همچنین ممکن است به شما استفاده از سیلانت و ژل های فلوراید را برای تقویت دندان ها توصیه کند. علاوه بر این، اجتناب از مصرف زیاد شیرینی و غذاهای شیرین نیز می تواند مانع از رشد باکتری هایی شود که باعث ایجاد پوسیدگی دندان می شوند. از جویدن یخ خودداری کنید زیرا این کار می تواند به دندان های شما آسیب رساند و همواره مواظب دندان های خود در هنگام جویدن غذاهای سفت همچون آجیل ها باشید.
درمان دندان درد
بسته به علت بروز دندان درد نوع درمان دندان درد فرق می نماید. بنابراین دندان پزشکان ابتدا دندان ها را معاینه می نمایند و اگر لازم باشد از دندان ها عکس می گیرند تا علت بروز دندان درد را مشخص نمایند.
اگر علت بروز دندان درد پوسیدگی باشد دندان پزشک ممکن است ناحیه پوسیده را بردارد و آن ناحیه را پر کند.
اگر دندان درد به دلیل وجود شستگی یا به دلیل شل شدن پرکردگی باشد دندان پزشک پرکردگی را خارج می کند و اگر در آن ناحیه پوسیدگی دیده شود دندان پزشک آن ناحیه را بر می دارد و آن قسمت را دوباره پر می نماید.
اگر پالپ دندان عفونی باشد ممکن است دندان پزشک از روش روت کانال(درمان ریشه) استفاده نماید. در این حالت دندان پزشک پالپ دندان را بر می دارد و ناحیه را با یک خمیر پر می نماید و جهت محافظت و ثبات آن ناحیه باقی مانده، دندان را با روکش می پوشاند.
اگر دندان درد با روش های فوق درمان نشود همچنین اگر دندان نهفته باشد(بین دندان دیگر و لثه گیر کرده باشد)چاره ای نیست جز کشیدن دندان.