شکستگی کاسه زانو از شکستگی های شایع در ورزشکاران می باشد و به خصوص در ورزش های تماسی شیوع بیشتری دارند. این شکستگی ها میتواند از یک ترک عرضی ساده تا شکستگی های چند تکه ای شدید متفاوت باشد. در اغلب موارد شکستگی کاسه زانو ناشی از آسیب های ورزشی یا اصابت ضربات پا به زانو است. اما گاهی انقباض شدید عضله ی چهار سر رانی نیز می تواند منجر به شکستگی پاتلا (کشکک) شود که در این موارد شکستگی کاسه زانو اغلب عرضی و دوتکه ای است.
شکستگی کاسه زانو یا کپسول زانو معمولا از طریق برخورد ضربه مستقیم به زانو (مانند برخورد زانو به داشبورد ماشین و یا ضربه مستقیم از حریف مقابل در فعالیت ورزشی) حاصل می شود. اینگونه شکستگی معمولا یا بصورت یک شیار افقی در طول کشک و یا اینکه بصورت چند تیکه شدن کشکک می باشد که در اینصورت به آن شکستگی به صورت ستاره ای (Stellate fracture) گویند. در بعضی موارد این امکان نیز وجود دارد که انقباض شدید عضله چهار سرران باعث ایجاد شکستگی کاسه زانو شود که این امر باعث ایجاد یک شیار افقی در طول کشکک شده بطوریکه فرد مبتلا به شکستگی کاسه زانو نخواهد بود تا زانو خود را به حالت باز قرار دهد.
علائم و نشانه
در شکستگی کاسه زانو فرد آسیب دیده بلافاصله احساس درد شدید می کند و تقریبا بلافاصله زانو دچار ورم می شود و بیمار قادر نخواهد بود که زانوی خود را خم کند. اگر شکستگی کاسه زانو دقیقا در طول کشکک باشد این امکان وجود دارد که وجود یک شیار بر روی کشکک حس شود.
درمان شکستگی کاسه زانو
به هنگام شکستگی کاسه زانو فرد آسیب دیده باید فورا به اورژانس منتقل شود. از طریق اشعه ایکس وقوع شکستگی قابل تایید می باشد. یک مشکل عمده تشخیص در کشکک های دوجانبه می باشد, که بصورت یک عیب ارثی کشکک می باشد که در آن مرکز کشکک با بقیه استخوان بخوبی جوش نخورده است, که این امر باعث می شود که اشعه ایکس آن را نیز بعنوان شکستگی کاسه زانو نشان دهد.
درصورت تایید شکستگی کاسه زانو مراحل درمان بعدی وابسته به ظاهر شکستگی می باشد. هدف اصلی ارتوپد در این مرحله بازگرداندن کشکک زانو به حالت اولیه می باشد که این امر مانع از پیچیدگیهای بعدی مخصوصا استیوآرتروز مفصل پلاتوفمورال می شود.
اگر شکستگی کاسه زانو فقط بصورت یک شیار کوچک باشد و کشکک از جای خود تکان نخورده باشد پزشک زانو را بمدت تقریبا 6 هفته گچ می گیرد تا از حرکت آن جلوگیری کند. در صورتیکه شکستگی کشکک شدید باشد به گونه ای که چند تکه شده باشد عمل جراحی بوسیله سیمهای تنیده بمنظور بازگردان کشکک به موقعیت و شکل اولیه امری ضروری می باشد. در مواردی که شکستگی کاسه زانو به حدی باشد که بازگرداندن کشکک به حالت اولیه ممکن نباشد پزشک ممکن است که کلا کشکک را از زانو بردارد به این دلیل که از توسعه استیوآرتروز مفصل پلاتوفمورال جلوگیری کند که البته در صورت حذف کشکک پزشک زانو را بمدت 6 هفته گچ می گیرد.
فاز بهبودی: در این فاز هدف اولیه رفع درد و تورم است و با انجام استراحت و سرما درمانی و… به آن نایل می شویم. به محض اینکه درد و تورم ناشی از شکستگی کاسه زانو رفع شد ورزش های استاتیک با نظر پزشک شروع می گردد.
ورزش های استاتیک متمرکز بر تقویت عضله ی جلوی رانی است. در فاصله ی هفته های 12-6 بعد از شکستگی کاسه زانو ورزش های افزایش دهنده داممنه ی حرکات مفصلی و ورزش های قدرتی شروع و انجام می شوند.
فاز نگهدارنده: در این فاز از درمان شکستگی کاسه زانو هدف قوی نگه داشتن عضله ی چهار سر رانی برای جلوگیری از بروز آرتروز در زانو است.
پیشگیری
برای افرادی که کشکک آنها مستعدد شکستگی می باشد مخصوصا برای اسکی سواران و هندبالیست ها استفاده از زانو بندهای پد دار می تواند احتمال شکستگی کاسه زانو را تا میزان زیادی کاهش دهد. همچنین برای فعالیتهای ورزشی رزمی نیز از زانوبندهای پد دار بهتر است جهت پیشگیری از شکستگی کاسه زانو استفاده شود.
