آناتومی
ساختار اسکلتی: مفصل مچ دست از ترکیب دو استخوان زند زبرین و زیرین و هشت استخوان می باشد که با استخوان های کف دست مفصل می شود .مچ دست قادر به انجام حرکات دور شدن ( آبداکشن )، نزدیک شدن ( آداکشن )، باز شدن ( اکستنشن )، تا شدن ( فلکشن ) و هایپرآداکشن و هایپرفلکشن می باشد .
ساختار عضلانی: حرکات متنوعی که در مچ دست وجود دارد به علت وجود بیست و پنج عضله ای است که در این قسمت فعالیت دارند ، که قوی کردن این عضلات مخصوصا عضلات ناحیه ساعد می تواند شما را در برابر درد مچ دست تا حدودی مصون سازد
علت درد مچ دست
Carpal Tunnel Syndrome یکی از بیماری های بسیار رایجی است که متأسفانه در گذشته چندان مورد تحقیق قرار نگرفته و تا حدی ناشناخته مانده است . معمولاً مردم ، این بیماری را به عنوان ” مچ درد ” می شناسند که درد آن به انگشت های دست ختم شده و حرکات دست را تا حدودی مشکل می سازد و ناتوانی به وجود می آورد. امروزه این ناراحتی در میان کارگران و کارکنان کشورهای صنعتی فوق العاده رایج است. درد مچ دست در میان کسانی که ساعات زیادی با کامپیوتر کار می کنند،بعضی از ورزش کاران، افرادی که به کارهای مکانیکی اشتغال دارند بسیار رایج است.
در حال حاضر درد مچ دست شناخته شده ، و قابل درمان است .البته عوامل دیگری نیز می تواند موجب درد مچ شود ولی این بیماری یکی از شایع ترین علت های درد در این ناحیه است .
تحقیقات نشان می دهد از هر ده نفر افرادی که به این ناراحتی دچار هستند ، یک نفر کسانی هستند که با دست هایشان کار می کنند. خانمهای خانه دار ، تایپیست ها ، قصاب ها ، نجارها، موسیقی دانان و خیاط ها بیشتر به درد مچ دست دچار می شوند . به عبارتی این عارضه در میان زنان 40 تا 60 ساله و بخصوص زنان باردار رایج است ؛ زیرا در دوران بارداری به دلیل ترشحات زیاد هورمون ، غضروف شل شده و باعث تورم می گردد. در ضمن این حالت در میان خانم هایی که قرص ضد بارداری مصرف می کنند نیزدیده می شود . همچنین کسانی که از ناراحتی تیروئید رنج می برند به دلیل نوسان هورمون به این بیماری دچار می گردند.فشار حاصله بر روی عصب حسی میانی علت درد است . همچنین روماتیسم مچ و مفاصل دست نیز از علل درد مچ دست به حساب می آیند.
ورزش های مفید
با انجام تمرینات زیر می توانید تا حدی امکان ابتلا به درد مچ دست را در آینده کاهش دهید :
1- انگشتان خود را محکم بسته یک ثانیه بسته نگه دارید مجددا باز کنید این کار را بیست بار پشت سر هم برای هر دست انجام دهید .
2- یک توپ تنیس یا چند جوراب که در هم به شکل توپ پیچیده شده است را در دست گرفته و سعی کنید انگشتان خود را ببندید در این صورت انگشتان شما با مقاومت از طرف توپ مواجه می شود انگشتان خود را در همین وضعیت به مدت سه ثانیه نگه دارید و سپس سه ثانیه استراحت دهید . این حرکت را ده بار برای هر دست جهت کاهش درد مچ دست انجام دهید .
3- آرنج خود را طوری خم کنید که ساعد شما با بازویتان زاویه نود درجه تشکیل دهد طوری که کف دست شما رو به بالا باشد سپس انگشتان خود را بسته مچ خود را به آرامی به سمت بالا و پایین حرکت دهید .
4- جهت انجام ورزش درد مچ دست دست خود را در همان حالت تمرین شماره قبل نگه داشته ولی اینبار به جای بالا و پایین کردن دست را به چپ و راست به آرامی حرکت دهید ( توجه داشته باشید که مچ در این حرکت باید بدون هیچ شکستگی از ساعد باشد ) .
5- دست خود را در همان حالت تمرین شماره قبل نگه داشته اینبار مچ خود را طوری حرکت دهید که در مرحله اول کف دست رو به بالا باشد و در مرحله بعد با چرخاندن ساعد کف دست رو به پایین شده باشد ( توجه داشته باشید که مچ در این حرکت باید بدون هیچ شکستگی از ساعد باشد و زاویه نود درجه ای ساعد با بازو حفظ شود ) .
تمرینات شماره سه تا پنج را در سه دوره و هر دوره ده بار انجام دهید . این سه ورزش درد مچ دست را میتوانید با گرفتن وزنه سبک در دست انجام دهید ولی شما در صورتی مجاز به انجام این حرکات با وزنه هستید که مچ شما از عضلات نسبتا قوی بر خوردار باشد وگرنه وزنه می تواند به مچ دست شما آسیب برساند .
کاربران کامپیوتر
استفاده از ماوس تقریبا به بخشی جدانشدنی و معمول در کار با کامپیوتر تبدیل شده است. در بسیاری از موارد علت درد مچ دست می باشد . توجه به نکات زیر در کاهش مشکلات بوجود آمده در اثر بکارگیری بیش از حد ماوس موثر می باشند:
1- استفاده از ماوس نوری: استفاده از ماوسهای قدیمی که با گوی کار میکنند را فراموش کنید. ماوسهای نوری از حساسیت بیشتری برخورداند و به همین دلیل کار با آنها به نسبت ماوسهای قدیمی نیاز به فشار کمتر دست و حرکت کمتر مچ دارد. با کمی تنظیم و انتخاب یک ماوس اپیتک میتوانید حرکت مچ دست خود را کمتر و مدت بیشتری از ماوس بدون احساس خستگی و درد استفاده کنید.
2- ماوس پد طبی:.ماوس پد های طبی دارای یک بالشتک در پایین پد هستند که مچ دست بر روی آن قرار میگیرد.مهمترین عامل درد در کار با ماوس حالت شکسته و زاویه مچ دست است.که در بلند مدت حتی می تواند باعث دردهای مزمن و ماندگار شود اما در ماوس پدهای طبی مچ دست در وضعیت بهتری قرار میگرد و تقریبا ساعد و کف حالت افقی و بدون شکستی دارند که این مسئله در سلامتی مفاصل و خستگی کمتر مچ دست نقش مهمی دارد.ماوس پدهای طبی قیمت بالایی ندارند و در بازار ایران نیز میتوانید مدلهای خوبی از اینگونه پدها تهیه کنید .
3- ورزش: در مورد بسیاری از ما کار با ماوس و کیبورد و یا احتمالا نوشتن تنها کارهایی هستند که با مچ دست خویش در طول روز انجام می دهیم. این در دراز مدت باعث ضعیف شدن مچ دست میشود به طوریکه کمی فشار بیشتر میتواند باعث درد مچ دست شود. لذا انجام ورزشهای ذکر شده در بالا بسیار موثر می باشد.
4- اسکرول: تا کنون فکر کرده اید که چه مدت از زمانی را که با ماوس کار میکنید صرف اسکرول صفحات میکنید؟ به خصوص اگر اهل کار با اینترنت و گردش در وب باشید قطعا مدتی را صرف اسکرول صفحات وب سایتها می کنید.اسکرول با حرکت ماوس باعث تغییر زاویه مچ دست و یا حرکت دست می شود.استفاده از ماوسهایی که دکمه اسکرول را وسط کلیدهایشان دارند می توانند نیاز به حرکت دست و مچ را کاهش دهند و طبیعی است که کاری که تنها با حرکت یک انگشت انجام می شود را با مچ دست و یا ساعد انجام نمی دهند. در نهایت و چنانکه از مطالب بالا مشخص است کمی دقت در انتخاب و خرید ماوس و ماوس پد میتواند سلامتی بیشتر و درد مچ دست کمتری را برای شما به ارمغان بیاورد و البته نباید فراموش کنیم که مچ دستهای ما فقط برای کار با ماوس و کیبورد نیست و برای اینکار نیز ساخته نشده است پس باید سعی کرد به تناسب با نرمشهای خاص آنها را در وضعیت مناسبی نگه داریم .
