به این عمل نوسازی پوست گفته می شود کاری است که در ایام کودکی و جوانی به طور خودکار و خود بخود و به نحو کافی و کامل صورت می گیرد ولی به مرور زمان که سلول های پوست مانند تمام اعضای دیگر خسته و فرسوده می شوند، توانایی این عمل را مانند بسیاری از سایراعمال فیزیولوژیک بدن تا حدی از دست می دهند.
به عبارت دیگر به مرور زمان با افزایش سن پوست توانایی خود را در دفع این سلولهای مرده از دست می دهد و نظافت و شستشوی عادی دیگر قادر به زدودن و دور کردن آنها از پوست نیست.
به ناچار در بعضی نقاط این سلولها روی هم انباشته شده و ایجاد لک و خشكیهای زگیل مانند می کنند. همچنین توانائی سلولهای پوست درساختن الیاف کلارژن و الاستیک و ماده سیمانی زمینه ای پوست که سبب قوام و حالت ارتجاعی آن نیز هست، به مرور كاهش می یابددر این زمان است که به اصطلاح رنگ رخسار خبر می دهد از سر ضمیر و پوست با زبان بی زبانی و با ظاهری نه چندان خوشایند در حالی که سطح آن ناصاف و زبر و کدر شده است از ما یاری می طلبد.
لذا باید با تدابیری از جمله پیلینگ صورت که سبب پاکسازی و نوسازی پوست می شود به کمک آن شتافت و این عضو زیبا و خدمتگزار را برای استفاده آماده کرد. پوست مانند کارخانه ای است که مرتب سلولهای جدید تولید می کند.
سلولهای پیر و مرده مرتباً در طول یک صف به سمت خارج پوست حرکت می کنند و سلولهای جدید پیوسته از لایه زیرین جای آنها را می گیرند. درست مانند مو که با رنگ زدن می توان به رشد غیر قابل رویت آن پی برد .
روش های لایه برداری
انواع پیلینگ پوست براساس عمق لایه‌برداری پوست
سطحی
ملایم ترین نوع لایه برداری پوست است که به صورت سرپایی و بدون نیاز به بی حسی، با استفاده از فرآورده های حاوی یک اسید رقیق روی انواع پوست ها قابل اجراست. اساساً اپیدرم یا روپوست را مورد عمل قرار می دهد و در موارد چین و چروک صورت ظریف ناشی از آفتاب، کک و مک، لکه های بارداری و تغییرات رنگ پوست، اسکارهای خفیف آکنه و ضایعات آفتابی خفیف به کار می رود. پوسته ریزی اندکی به مدت 5-3 روز ایجاد می شود و یک هفته بعد قابل تکرار است. باید توجه داشت که آثار مثبت این نوع پیلینگ چندان محسوس نبوده، قادر به حذف کامل چین و چروک یا لکه های پوستی نمی باشد. لذا برای کسب نتایج مطلوب و تکرار آن الزامی است.
متوسط
این نوع درمان عمیق تر و موثرتر از روش سطحی بوده و به درم یا پاپیلر می رسد و ترمیم آن حدود 8-7 روز طول می کشد و در صورت نیاز بالینی چند هفته بعد می توان آن را تکرار کرد. از آنجایی که لایه برداری متوسط موجب سوختگی درجه 2 پوست می گردد، عوارض آن از نوع قبلی بیشتر است و چند روز استراحت در منزل الزامی است.
احتمالاً بروز درد و تورم خصوصاً در مناطق اطراف چشم وجود دارد هدف از انجام پیلینگ صورت متوسط از بین بردن چین و چروک های خفیف تا متوسط تغییرات پیگمانتاسیون و لکه های پوستی، ضایعات جدی و سایر آثار دراز مدت ناشی از تشعشات خورشید است.
عمیق
در این روش ماده موثره اغلب ترکیبان فنلی می باشد، به درم رتیکولر و لایه های عمیقی پوست نفوذ می کند و موجب سوختگی درجه 2 می شود. در موارد ضایعات عمیق مانند چین های عمیق پوستی و اسکارهای شدید آکنه و در بیمارانی که دچار پیری پوست ناشی از آفتاب بوده ولی مایل به جراحی نیستند استفاده می شود. از سایر انواع روش های درمانی موثرتر ولی در عوض دارای عوارض جانبی شدیدتر است جایگزینی پوست جدید از 10 تا 14 روز بعد آغاز می شود. بنابراین پوست تا 3 هفته قرمز و ملتهب بوده، درمان کامل آن ممکن است تا چندین ماه به طول بیانجامد استراحت در منزل پس از انجام این نوع درمان الزامی است.
موارد کاربرد
وجود جوش صورت و از بین بردن اسکارهای باقیمانده از جوش صورت
وجود لک صورت یا ملاسما
وجود کک و مک یا فرکل ( freckle )
وجود هر نوع اسکار از قبیل : سوختگی؛ باقیمانده هر نوع ضایعه در صورت
وجود انواعی از لک باقیمانده از التهاب قبلی
لایه بردارهای طبیعی
همه پیلینگ ها به نحوی با نوسازی کلاژن همراه است پوست بعد از درمان جوان تر، شاداب تر و باطرات تر می گردد و هرچه عمر لایه برداری پوست بیشتر باشد اثرات آن مدت بیشتری باقی خواهد ماند.
در میان اسیدهای به کار رفته برای پیلینگ شیمیایی، اسیدهاهای عالی میوه ها کاربرد بیشتری دارند. مانند اسید سیتریک (در مرکبات) ، اسید مالیک (در سیب)، اسید تارتریک (در انگور) و اسید لاکتیک (در شیر ترش) اسید لاکتیک با افزایش رطوبت اپیدرم از خشکی پوست جلوگیری می کند.
این اسید به مقدار زیاد در ماست تازه دیده می شود. در ضمن اسید سیتریک باعث افزایش سنتز کلاژن شده و چین و چروک های ظریف را از بین می برد، و اسید گلیکولیک باعث پوسته ریزی و نوسازی سلول های پوست می شود. اسیدهای آلفا هیدروکسی Alpha – Hydroxy Acids(اسیدهای میوه) به عنوان یک ماده پوسته کننده سریع عمل می کنند و باعث ریختن سلول های مرده و سطحی پوست می شوند، با ریختن سلول های پیر و مرده پوست، سلول های جوان و شاداب پدیدار می شوند. که باعث زیبایی ظاهری پوست می گردند.
فایده لایه برداری پوست با میوه ها و گیاهان طبیعی و اسیدهای طبیعی چیست؟
آنها کم خطر و بی ضرر است و عوارض جانبی ندارد فقط برای گرفتن نتیجه بهتر مستلزم تکرار و تداوم در کار می باشد. به نظر می رسد توجه زیاد به پیلینگ پوست با اسید گلیکولیک به خاطر اثر مفید و عوارض کمتر و قرمزی کمتر می باشد. بعلاوه پس از درمان های گیاهی بیمار می تواند فعالیت های روزمره خود را نیز ادامه دهد و نیاز به چند روز استراحت دارد. محلول های پاک کننده از نوع قوی تا ملایم متفاوتند. محلول های گیاهی از نوع ملایمند و هر کسی بخواهد می تواند به راحتی از آن روش استفاده کنند و آن را روی پوست خود به کار برد.
در این روش روپوست (اپیدرم) از لایه سلول های مرده سریعاً پاک می شود و روپوست جدیدی پدید می آید که نمای روشن تر و صاف تری به پوست می دهد.
لایه برداری با لیزر
آیا لیزر بهترین روش لایه برداری محسوب می شود ؟ برای چه پوستی و برای چه سنی استفاده می شود ؟
با استفاده از لیزر درمانی نیز می توان برای از بین بردن بافت های مرده پوست بهره جست که البته با تکنیک های جدید عوارض ناشی از آن بسیار کمتر می باشد . به عنوان مثال در استفاده از نوعی لیزر به نام Co2 ( Co2 Fractional ) سعی شده که پوست بیمار به طور دقیق و در تقسیم بندی های منظم مورد هدف قرار گیرد که این روش به بهبودی پوست و پیشگیری از عوارض پوستی کمک شایانی می کند .
سوالات متداول
کدام فصل برای پیلینگ صورت و لیزر مناسب تر است؟
بهترین فصل جهت انجام این درمان فصل پاییز و زمستان می باشد . زیرا طول روز کم تر بوده و آفتاب کمتر و سرمای بیشتر برای فرد مفید می باشد .
بیمار باید قبل و بعد از لیزر چه مراقبت هایی انجام دهد ؟
به بیمارانی که جهت اهداف مختلف تصمیم به انجام درمان با لیزرهای تهاجمی می گیرند توصیه می کنیم که از برنزه کردن پوست ( آفتاب گرفتن های طولانی ) شدیداً خوداری کنند . هم چنین در صورتی که بیماری پوستی به خصوصی مثل تبخال پوستی و یا حساسیت پوستی دارند قبل از انجام درمان یا لیزر به پزشک خود اطلاع دهند .
عوارض جانبی لیزر چیست ؟
از عوارض لیزر یا پیلینگ صورت می توان به ایجاد لک های تیره یا کمرنگ ، سوختن پوست ، حساسیت پوست و فعال شدن بعضی بیماری های پوستی اشاره کرد به همین جهت به متقاضیان توصیه می شود حتما با پزشک متخصص در این زمینه مشورت و سپس مبادرت به انجام اقدامات درمانی کنند .
چنانچه فردی مبادرت به انجام درمان و یا لیزر تراپی نماید باید پس از انجام آن از نور آفتاب پرهیز نماید و یا حتما از ضد آفتابی که پزشک معالج توصیه می نماید استفاده نماید .
انواع دستگاه های لیزر
دستگاه های لیزر بر اساس بیماری های مختلف پوستی تقسیم بندی می شوند .
مثلا لیزری که جهت پوست استفاده می شود با لیزری که برای لک یا ضایعات عروقی استفاده می شود متفاوت است . لذا امروز با استفاده از طول موج های متفاوت جهت بسیاری از بیماری ها لیزر تراپی انجام می شود . لیزرها به دو دسته تهاجمی و غیر تهاجمی تقسیم می شوند .
در لیزرهای تهاجمی پوست آسیب می بیند که البته با توجه به صلاحدید پزشک و ارزیابی نفع و ضرر آن برای بیمار استفاده می شود . ولی در لیزرهای غیر تهاجمی معمولا به غیر از قرمزی پوست عارضه دیگری رخ نمی دهد .
به طور کلی به خوانندگان محترم توصیه می شود چنانچه به دلایلی تصمیم به انجام لایه برداری با لیزر بگیرند باید انجام سه مرحله را برای خود لازم بدانند :
– مرحله پیش از عمل که فرد جهت عمل آماده می شود .
– مرحله عمل که به اقدامات پزشک مربوط می شود .
– مرحله بعد از عمل که باید توصیه پزشک معالج را جدی بگیرند و الا در این مرحله ممکن است عوارض ناخواسته ای از قبیل سوختگی ، ایجاد لک های پوستی و …ایجاد گردد .
مراقبت های بعد از درمان
پس از انجام هر پیلینگ پوست به اشعه خورشید به میزان چندین برابر حساس می گردد. لذا مراقبت از آفتاب اساس مراقبت های بعدی را تشکیل می دهد. باید از ضد آفتاب های قوی تر استفاده نمود و لایه حفاظتی ضخیم تری از آن بر روی پوست مالید. به علاوه از نور خورشید چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم پرهیز نمود و در ساعاتی که نور خورشید بیشترین نفوذ را دارد بهتر است فرد از خانه خارج نشود رعایت بهداشت پوست بعد از لایه برداری خصوصاً در انواع عمیق تر می باشد تا از خطر عفونت پوست جلوگیری شود.
بهترین زمان لایه برداری
همان طور که گفته شد بهترین فصل برای انجام لایه برداری پوست یا پیلینگ، پاییز و زمستان یا اوایل بهار می باشد. زیرا اشعه خورشید از نفوذ کمتری برخوردار است و با توجه به اینکه دوره ترمیم و بازسازی سلول های پوستی یک ماه است. برای جوانی و طراوت مداوم پوست، تکرار درمان هر 6-3 ماه یکبار توصیه می شود. با لایه برداری منظم پوست روند رشد سلول های جدید را افزایش دهید.
